St. Joris en de legende

23 april: Heilige Joris, martelaar 

Veel is ons van de heilige Georgius niet bekend. Zijn naam is ons beter bekend als St. Joris met de draak. Zijn populariteit in het Oosten en het Westen heeft hem op de Romeinse kalender gehandhaafd. Hij werd geboren in Cappadocie (een landstreek in Klein-Azie, Turkije) en onderging ongeveer in het jaar 303 tijdens de vervolging van keizer Diocletianus in Palestina, waarschijnlijk te Lydda (het huidige Lod) tegelijk met andere geloofsgenoten de marteldood. De ridderlijke figuur van Sint Joris heeft altijd een bijzondere verering genoten. Richard Leeuwenhart stelde hem aan tot patroon van de kruisvaarders en de nationale synode van Engeland verklaarde hem in het jaar 1222 tot patroon van Engeland. De katholieke verkenners hebben de strijdbare martelaar tot patroon gekozen en is deze dag bijzonder voor hun een feestdag die afgesloten wordt met een groot kampvuur.

De best bewaarde legende over de heilige Joris is die met de draak. Te zijner tijd werd het land door een draak getiranniseerd. Dagelijks verslond hij twee schapen, die hem geofferd werden zodat hij zich rustig houden zou. Toen de laatste schapen op deze manier verdwenen waren eiste de draak mensenoffers. Als eerste voel het lot op de dochter van de koning. In bruidskleren trad zij haar dood tegemoet. Maar St. Joris viel de draak met een lans aan en verwondde het gedrocht. Hij beloofde de koning en het volk dat hij het ondier doden zou als iedereen zich door hem zou laten dopen. Toen koning en volk akkoord gingen doodde hij het ondier en op die dag lieten zich 15.000 mensen dopen.

In 305 werd de heilige Joris door de christenvervolgers vastgenomen en gefolterd. Hij werd op een rad gelegd en in ongebluste kalk gedrenkt. Hij liep echter geen letsels op. Onder de indruk van dit wonder liet de keizerin zich dopen. Omdat ze zich tot het christelijke geloof bekende werd ze samen met St. Joris op de toren van de stadsmuur onthoofd. Dit alles zou gebeurd zijn in het beloofde land.

De heilige Joris is een van de 14 noodhelpers.

Sint Joris en scouting

De beschermheilige van Engeland is St. George (St. Joris). Lord Baden Powell (de oprichter van Scouting) heeft een verband gelegd tussen Scouting en deze beschermheilige. Lord Baden Powell vond het belangrijk dat er op 23 april (de gedenkdag van St. Joris) alle Scouts stil zouden staan bij het thema “goed en kwaad”. St. Joris was een dappere ridder die niet alleen zei dat hij goed is, maar ook goed doet.
Tijdens de installatie legt iedere Scout een belofte af. St. Joris dag is het moment om jaarlijks deze belofte te hernieuwen. Om weer eens te herhalen wat men bij de installatie belooft heeft. St. Joris doet zichzelf ook een belofte. Hij zal de stad redden en niet terugschrikken van de draak. Als hij op weg gaat en bang wordt, denkt hij terug aan wat hij zichzelf beloofde. Daarvoor vond hij kracht en moed om verder te gaan.

De tulp is het symbool van de druppels bloed die St. Joris na zijn gevecht met de draak verloor. Volgens de legende groeide op de plek waar een druppel bloed viel een rode tulp. De tulp is ook het symbool voor de overwinning van het “goede” en het “kwade”. Door de tulp in het vuur te gooien, na de hernieuwing van de belofte, hopen scouts alleen maar het “goede” tegen te komen.

St. Joris is binnen Scouting een internationale feestdag. Over de hele wereld vieren Scouts deze dag en staan stil bij “goed” en “kwaad”.

De rode tulp op St. Jorisdag is een typisch Nederlandse traditie. De tulp staat symbool voor het rode bloed van de draak. Volgens de legende verliest St. Joris, nadat hij de draak had overwonnen, op de thuisreis druppels bloed. Overal waar een druppel bloed viel, groeide een tulp. De rode tulp is ook het symbool voor het goede werk dat St. Joris deed. En ook voor de overwinning van het goede over het kwade worden tulpen als symbool gebruikt. Vandaar dat we op St. Jorisdag dus een rode tulp gebruiken.